Biotech valorisatie: alleen ga je sneller, samen kom je verder
Een NRC-publicatie over Ronald Plasterk, een leidraad over Maatschappelijk Verantwoord Licentiëren en de feestelijke lancering van Nationaal Groeifondsprogramma Biotech Booster. Op het eerste oog een willekeurige greep uit het nieuws van de afgelopen weken, maar mét een heldere rode draad: alleen in samenwerking, en met respect voor ieders rol en cruciale bijdrage kunnen we onze sterke nationale biotech kennisbasis verzilveren en omzetten in maatschappelijke impact waarvan iedereen profiteert.
De route om in de biotech sector fundamentele kennis naar de markt te brengen is notoir complex, lang, kostbaar en risicovol, en enkel in samenwerking met vele partijen af te leggen. En waar gehakt wordt, vallen spaanders, zo blijkt ook uit de lijvige reportage in NRC over Frame Therapeutics, het biotech bedrijf van Ronald Plasterk, dat in 2022 werd overgenomen door het Duitse CureVac. Hoewel hollandbio zich in het nogal tendentieuze sausje dreigde te verslikken, stipt het artikel weldegelijk tal van hardnekkige problemen aan die de succesvolle valorisatie van onze academische kennis in de weg staan. Wetenschappers die geen trek hebben in een bedrijfsmatige aanpak en die de route naar de kennis transfer offices (KTO) niet weten te vinden, ondernemers die liefst zo snel mogelijk aan de bak willen en slepende juridische processen, bureaucratie en het afstaan van zeggenschap kunnen missen als kiespijn, de allesbepalende rol van financiering in productontwikkeling en ga zo maar door. Er valt nog een wereld te winnen, dat staat na lezing van het artikel als een paal boven water.
Maar ook wanneer de weg naar het KTO wél gevonden wordt, is niet alles zomaar pais en vree voor alle betrokken partijen. Een bekend knelpunt is de licentieverlening, waarin geregeld wordt onder welke voorwaarden een partner – vaak een bedrijf – een academische vinding verder mag ontwikkelen. Daarin is naast efficiënte en heldere procedures het vinden van balans cruciaal: tussen de overheid, die in ruil voor publieke investeringen in onderzoek zo veel mogelijk invloed wil op een maatschappelijk verantwoorde doorontwikkeling, de kennisinstelling die wat terug wil voor het verzette werk, en het belang van de onderneming, die nog een enorme weg voor de boeg heeft en voor wie vergoedingen of restrictieve voorwaarden een blok aan het been zijn in een toch al extreem competitieve wereldwijde markt.
Niet licentiëren is in ieder geval niet maatschappelijk, zo concluderen Markwin Velders, Ivo de Nooijer en Vincent van der Wel eensgezind in een interview door FAST – een stelling waar ook hollandbio zich geheel in kan vinden. Het expertisecentrum gaf het trio de opdracht een leidraad te ontwikkelen die kennisinstellingen kan helpen bij het voeren van effectieve en realistische onderhandelingen rond maatschappelijk verantwoord licentiëren (MVL). Centraal in de MVL leidraad staat een trechtermodel, dat kennisinstellingen kunnen gebruiken bij de (voorbereidingen van) contractonderhandelingen rond een nieuw op te richten bedrijf of bij de licentiëring aan een bestaand bedrijf. Bouwen aan wederzijds begrip en een op de toekomst gerichte samenwerking is misschien nog wel belangrijker dan het uiteindelijke contract, aldus de ontwikkelaars van de leidraad. We hadden het zelf niet beter kunnen zeggen.
Wederzijds begrip en samenwerking zijn eveneens het fundament van Biotech Booster, het nationale programma om commercialisering van biotech vindingen in Nederland een impuls te geven. Twee jaar geleden kreeg het unieke samenwerkingsverband van Universiteiten van Nederland, de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra, de Vereniging Hogescholen, TNO, hollandbio en DSM en J&J een forse investering uit het Nationaal Groeifonds om een kentering te realiseren in de achterblijvende valorisatie van biotech kennis van eigen bodem. Op 14 maart jl vierde het programma dan eindelijk haar feestelijke start met een even geslaagd als druk bezocht evenement in de Utrechtse Jaarbeurs.
Hollandbio kan niet wachten tot de eerste Booster-projecten de theorie in de praktijk bewijzen: dat we juist door méér kennisuitwisseling en intensievere samenwerking tussen publieke en private partijen de grootste maatschappelijke impact kunnen realiseren. En dat we dan, in alle openheid, heel trots durven zijn op de bijdrage die iedereen heeft geleverd aan al die succesvolle Nederlandse biotech frontrunners.
