De circle of (product)life onder de loep genomen door corona
HollandBIO brengt jullie graag goed biotech-nieuws. Toch is het helaas niet altijd Hakuna Matata wat de klok slaat in de sector. Het ene moment word je met warm gejuich onthaald omdat je een prachtig product ontwikkeld hebt, het volgende moment kun je de verkoopvooruitzichten bijstellen vanwege overaanbod, al dan niet door flinke concurrentie. Want gedreven door de wens om de (toekomstige) patiënt zo goed mogelijk te bedienen, is er altijd wel een wetenschapper of ondernemer die het beter wil doen.
Binnen de biotech krijgen ontwikkelaars regelmatig de nodige tegenslagen voor hun kiezen. Een product blijkt toch niet het verwachte effect te sorteren. Er treden (zeldzame) bijwerkingen op. Een concurrent ontwikkelt een vergelijkbaar product dat sneller of beter werkt, makkelijker is in gebruik of beter aansluit bij de wensen van de doelgroep. Een tegenvaller in een -of meerdere- van deze processen is eerder regel dan uitzondering.
Een crisis als de coronapandemie legt een vergrootglas op de ontwikkelingen in deze circle of product life. Het recordtempo waarmee de biotech sector meerdere veilige en effectieve producten tegen het coronavirus voortbracht, is ongekend en in eerste instantie reden tot grote lof. Maar rap daarna begon het grote vergelijken… Ineens wilden mensen kiezen welk vaccin ze in hun arm kregen. Omdat ze zeldzame bijwerkingen wilden voorkomen of het “meest effectieve” vaccin wilden ontvangen. Maar al gauw ook omdat politieke keuzes “schansen met Janssen” onmogelijk maakten, of omdat ze liever wachtten op een oud-en-vertrouwd eiwitvaccin.
Hoewel vervelend, ligt aan deze keuzestress voor de rest van de wereld een gunstigere boodschap ten grondslag. Het zijn immers tekenen dat de kop van crisis eraf is en we richting een meer “normale” marktdynamiek bewegen. Nu zelfs ontwikkelingslanden kampen met een overaanbod aan vaccins, en onze eigen overheid recent miljoenen doses aan overbodige eiwitvaccins af kon schrijven, zien verschillende vaccinfabrikanten, waaronder AstraZeneca en Janssen, zichzelf genoodzaakt de vaccinverkoopvooruitzichten bij te stellen en zich weer op andere zaken en aandoeningen te richten. Wellicht een bittere pil voor hen, maar binnen het huidige systeem onderdeel van het beroepsrisico voor de sector.
Hoewel de crisisfase dus langzaam bezworen lijkt, zijn er volgens de World Health Organisation nog altijd bijna 350 vaccins in (pre-)klinische ontwikkeling. De doorgewinterde wetenschappers en ondernemers in onze sector laten zich immers niet van de wijs brengen door een enkele tegenslag: zij zijn rotsvast overtuigd van de meerwaarde van hun eigen product. En maar goed ook. Want net zoals we deze crisis konden varen op onze voorkennis van SARS en MERS, gaat ook de corona-kennis die we in deze crisis en rond deze producten opdoen in de toekomst vast nog van pas komen. Al hopen we ongetwijfeld allemaal dat de volgende grote mutatie -laat staan crisis- nog geruime tijd op zich laat wachten.