Letta-rapport pleit voor ‘vijfde vrijheid’ op onderzoek en innovatie
De Europese Unie heeft behoefte aan een vernieuwde interne markt die een ‘vijfde vrijheid’ omvat, gericht op het vrije verkeer van onderzoek, innovatie, kennis en onderwijs. Dat stelt de voormalige Italiaanse premier Enrico Letta in een rapport voor de Europese Raad en de Europese Commissie. Hollandbio juicht diverse aanbevelingen uit het rapport toe omdat zij bijdragen aan een Europees ecosysteem waarin betere verspreiding van kennis leidt tot het oplossen van maatschappelijke uitdagingen, bedrijvigheid en banen.
Vanuit een biotech-bril bekeken zijn met name de eerste drie van de zes hoofdstukken met aanbevelingen uit het rapport relevant. De eerste poot bestaat uit de ‘vijfde vrijheid’ waarbij het rapport het belang van onderzoek, (digitale) gegevensuitwisseling en valorisatie benadrukt. Ook moet er meer steun komen voor startups en MKB en harmonisering en modernisering van wet- en regelgeving in cruciale velden die de EU zou moeten stimuleren waaronder biotech.
Een belangrijke tweede uitdaging zit in het beter laten functioneren van de interne markt en met name rond de vraag hoe bedrijven meer financiering en ander kapitaal kunnen aantrekken. Naast het komen tot een kapitaalmarktunie, stelt het rapport onder andere voor een EU Deep Tech Stock Exchange op te richten in navolging van de NASDAQ in de Verenigde Staten. Een andere aanbeveling stelt voor meer aandacht te besteden aan staatssteunregels en deze beter in te zetten voor groei en het vergroten van publieke R&D-investeringen.
Als derde pijler is er ook aandacht voor verschillende sectoren waar specifieke verbeteringen in nodig zijn, waaronder de gezondheidszorg. Het rapport stelt aanbevelingen voor rondom het voorkomen dat nieuwe producten alleen op nationaal niveau worden goedgekeurd, dat er meer aandacht moet komen voor antimicrobiële resistentie (AMR) en neurodegeneratieve ziekten, en dat het PRIME-programma van EMA een fast-track moet krijgen binnen het gezamenlijke HTA-proces. Ook gaat het rapport in op grensoverschrijdende gezondheidszorg en klinisch onderzoek, en komt het met plannen voor de gezamenlijke inkoop van bepaalde innovatieve en weesgeneesmiddelen.
De Nederlandse overheid neemt de conclusies en aanbevelingen van het Letta-rapport serieus. In de duiding daarvan in een zogeheten appreciatie, geeft het kabinet aan dat zij de aanbevelingen uit het rapport bij de aankomende vergaderingen van de Europese Raad wil blijven betrekken.
